Nến Nhật được hình thành vào thế kỷ 18, do Munehisa Homma phát minh để giao dịch gạo tại Nhật. Ông được xem là người đặt nền móng cho phương pháp này. Sau đó, nến thanh được phát triển ở phương Tây vào thế kỷ 20.
Cả hai loại nến đều thể hiện giá mở cửa, đóng cửa, cao nhất và thấp nhất, nhưng nến Nhật cung cấp thông tin trực quan hơn và được sử dụng rộng rãi trong phân tích chứng khoán, hàng hóa, tiền số, trái phiếu và phái sinh.
Trong phân tích nến Nhật, có nhiều mẫu hình đảo chiều xuất hiện sau một xu hướng tăng hoặc giảm mạnh. Những mẫu này mang tính cảnh báo, giúp NĐT dự đoán sớm khả năng đảo chiều, như tạo đỉnh hoặc đáy. Tuy nhiên, nến Nhật không cho biết giá sẽ tăng giảm về đâu sau khi đảo chiều, mà chỉ hỗ trợ NĐT chuẩn bị chiến lược phù hợp.
Trong phân tích kỹ thuật, nến Nhật cung cấp khoảng 50% dữ liệu, còn 50% còn lại đến từ thanh khoản.
Thanh khoản cho biết mức độ tham gia của dòng tiền, giúp NĐT đánh giá sức mạnh của cổ phiếu và tránh những pha break giả hoặc bị “kéo giá để dụ mua”.
Khi thanh khoản tăng mạnh, điều đó cho thấy phe mua đang chiếm ưu thế và thị trường có xu hướng tăng.
Đặc biệt, nếu các cây nến xác nhận mẫu hình đảo chiều (như đỉnh hoặc đáy) đi kèm thanh khoản cao hơn trung bình và cao hơn các phiên trước, thì tín hiệu càng đáng tin cậy.
Nến Nhật có hai màu: xanh và đỏ, hoặc trắng và đen. Tuy nhiên, hiện nay phần lớn mọi người sử dụng màu xanh cho nến tăng và màu đỏ cho nến giảm.
Với nến tăng (xanh):
Giá mở cửa nằm ở đáy thân nến,
Giá đóng cửa nằm ở đỉnh thân nến.
Ngoài thân nến, còn có hai râu nến (còn gọi là bóng nến):Râu dưới thể hiện giá thấp nhất,
Râu trên thể hiện giá cao nhất trong phiên.
Với nến giảm (đỏ):
Giá mở cửa nằm ở đỉnh thân nến,
Giá đóng cửa nằm ở đáy thân nến.
Hai râu nến có ý nghĩa tương tự nến tăng:
Râu trên là giá cao nhất,
Râu dưới là giá thấp nhất.
3 mẫu hình đảo chiều ở đỉnh: Mẫu Hình Sao Hôm, Mây Đen Bao Phủ, Nhấn Chìm Giảm
Mẫu Hình Sao Hôm (Evening Star)
Mẫu hình sao Hôm gồm 3 cây nến để hoàn thiện mẫu hình. Cây nến số 1 là cây nến tăng từ xu hướng tăng trước đó, cây nến số 2 là một nến sao (có thể doji). Cây nến sao này mở cửa cao hơn mức đóng cửa ngày hôm qua và đóng cửa bằng giá mở cửa hoặc cao/thấp hơn một xíu. Giữa cây nến đầu tiên với cây nến thứ 2 sẽ tạo ra một gap (trong thực tế có tạo gap hay không thì cũng không ảnh hưởng tới độ tin cậy của tín hiệu). Cây nến số 3 sẽ mở cửa thấp hơn mức đóng cửa của cây nến số 2 và giảm sâu vào cây nến đầu tiên. Cây nến số 3 giảm càng mạnh và càng sâu vào cây nến đầu tiên thì tín hiệu đỉnh càng mạnh. Sau khi có đủ 3 cây nến trên sẽ xác nhận đã tạo đỉnh và hoàn thành mẫu hình. Vào cây nến cuối cùng để hoàn thành mẫu hình thì vào cây nến này khi thanh khoản càng lớn thì tín hiệu càng mạnh. Đặc biệt là khi thanh khoản nhiều hơn trung bình và nhiều hơn các phiên trước thì tín hiệu tạo đỉnh sẽ uy tín hơn.
Mẫu Hình Mây Đen Bao Phủ (Dark Cloud Cover)
Mẫu hình mây đen bao phủ bao gồm 2 cây nến. Cây nến đầu tiên là cây nến tăng từ xu hướng tăng trước đó. Cây nến thứ 2 sẽ là cây nến mở cửa cao hơn mức giá đóng cửa ngày hôm qua nhưng giá đóng cửa thấp hơn giá mở cửa và giảm sâu vào thân nến tăng ngày hôm qua. Cây nến thứ 2 giảm càng sâu vào thân nến tăng hôm qua thì tín hiệu càng mạnh và nên giảm ít nhất 50% vào thân nến hôm qua. Vào cây nến cuối cùng để hoàn thành mẫu hình thì vào cây nến này khi thanh khoản càng lớn thì tín hiệu càng mạnh. Đặc biệt là khi thanh khoản nhiều hơn trung bình và nhiều hơn các phiên trước thì tín hiệu tạo đỉnh sẽ uy tín hơn.
Mẫu Hình Nhấn Chìm Giảm (Bearish Engulfing)
Mẫu hình nhấn chìm giảm bao gồm 2 cây nến. Cây nến đầu tiên là cây nến tăng từ xu hướng tăng trước đó. Cây nến thứ 2 sẽ là cây nến mở cửa cao hơn mức giá đóng cửa ngày hôm qua nhưng giá đóng cửa ngày hôm nay lại thấp hơn giá mở cửa ngày hôm qua và cây nến thứ 2 bao trọn cây nến tăng ngày hôm qua. Vào cây nến cuối cùng để hoàn thành mẫu hình thì vào cây nến này khi thanh khoản càng lớn thì tín hiệu càng mạnh. Đặc biệt là khi thanh khoản nhiều hơn trung bình và nhiều hơn các phiên trước thì tín hiệu tạo đỉnh sẽ uy tín hơn.
Mẫu hình đảo chiều ở đáy: Mẫu Hình Sao Mai, Xuyên Thấu, Nhấn Chìm Tăng
Mẫu Hình Sao Mai (Morning Star)
Mẫu hình sao Mai ngược lại với sao Hôm khi xuất hiện ở đáy. Sao Mai cũng có 3 cây nến để hoàn thành mẫu hình. Cây nến số 1 là cây nến giảm từ xu hướng giảm trước đó, cây nến số 2 là một nến sao (có thể doji). Cây nến sao này mở cửa thấp hơn mức đóng cửa ngày hôm trước và đóng cửa bằng giá mở cửa hoặc cao/thấp hơn một xíu. Giữa cây nến đầu tiên với cây nến thứ 2 sẽ tạo ra một gap (trong thực tế có tạo gap hay không thì cũng không ảnh hưởng tới độ tin cậy của tín hiệu). Cây nến số 3 sẽ mở cửa cao hơn mức đóng cửa của cây nến số 2 và tăng sâu vào cây nến đầu tiên. Cây nến số 3 tăng càng mạnh và càng sâu vào cây nến đầu tiên thì tín hiệu đáy càng mạnh. Sau khi có đủ 3 cây nến trên sẽ xác nhận đã tạo đáy và hoàn thành mẫu hình. Vào cây nến cuối cùng để hoàn thành mẫu hình thì vào cây nến này khi thanh khoản càng lớn thì tín hiệu càng mạnh. Đặc biệt là khi thanh khoản nhiều hơn trung bình và nhiều hơn các phiên trước thì tín hiệu tạo đáy sẽ uy tín hơn.
Mẫu Hình Xuyên Thấu (Piercing Pattern)
Mẫu hình xuyên thấu là mẫu hình ngược lại với mây đen bao phủ và cũng có 2 cây nến để hoàn thành mẫu hình. Xuyên thấu bao gồm 2 cây nến. Cây nến đầu tiên là cây nến giảm từ xu hướng giảm trước đó. Cây nến thứ 2 sẽ là cây nến mở cửa thấp hơn mức giá đóng cửa ngày hôm qua nhưng giá đóng cửa lại cao hơn giá mở cửa ngày hôm nay và tăng sâu vào thân nến giảm ngày hôm qua. Cây nến thứ 2 tăng càng sâu vào thân nến giảm hôm qua thì tín hiệu càng mạnh và nên tăng ít nhất 50% vào thân nến hôm qua. Vào cây nến cuối cùng để hoàn thành mẫu hình thì vào cây nến này khi thanh khoản càng lớn thì tín hiệu càng mạnh. Đặc biệt là khi thanh khoản nhiều hơn trung bình và nhiều hơn các phiên trước thì tín hiệu tạo đáy sẽ uy tín hơn.
Mẫu Hình Nhấn Chìm Tăng (Bullish Engulfing)
Mẫu hình nhấn chìm tăng là ngược lại với nhấn chìm giảm và cũng có 2 cây nến để hoàn thành mẫu hình. Nhấn chìm tăng bao gồm 2 cây nến. Cây nến đầu tiên là cây nến giảm từ xu hướng giảm trước đó. Cây nến thứ 2 sẽ là cây nến mở cửa thấp hơn mức giá đóng cửa ngày hôm qua nhưng giá đóng cửa ngày hôm nay lại cao hơn giá mở cửa ngày hôm qua và cây nến thứ 2 bao trọn cây nến giảm ngày hôm qua. Vào cây nến cuối cùng để hoàn thành mẫu hình thì vào cây nến này khi thanh khoản càng lớn thì tín hiệu càng mạnh. Đặc biệt là khi thanh khoản nhiều hơn trung bình và nhiều hơn các phiên trước thì tín hiệu tạo đáy sẽ uy tín hơn.
NĐT có thể đọc Tuyệt Kỹ Giao Dịch Bằng Đồ Thị Nến Nhật để hiểu rõ hơn các mẫu hình vì chúng ta có rất nhiều mẫu hình đảo chiều, những mẫu hình được giới thiệu ở đây là những mẫu hình NĐT sẽ gặp nhiều nhất.